Stawy Skroniowo – Żuchwowe
Physio Support Dublin
Staw skroniowo-żuchwowy jest jednym z najbardziej skomplikowanych stawów w naszym organizmie. Nawet nie zdajemy sobie sprawy, jak różnorodne ruchy wykonuje on podczas każdego dnia. Mówiąc, jedząc, wyrażając emocje, sprawiamy, że intensywnie pracuje. Dodatkowo podczas spożywania każdego posiłku jest on w różny sposób obciążany. To wszystko skutkuje tym, że u niektórych osób zaczyna on funkcjonować nieprawidłowo – pojawia się dysfunkcja stawu skroniowo-żuchwowego (DSSŻ).
Objawy dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych
Dysfunkcja stawów skroniowo-żuchwowych ma trochę inny obraz u każdego z pacjentów i z łatwością może być mylona z innymi patologiami, jednak można wyróżnić grupę objawów najbardziej charakterystycznych.
Osoby z DSSŻ często same zauważają występowanie różnych odgłosów podczas ruchu w stawach skroniowo-żuchwowych, mogą to być trzaski, trzeszczenia lub odgłosy pękania. Dodatkowo spostrzegają przeskakiwanie w stawach, pojawiający się okresowo brak możliwości szerokiego otwarcia ust czy też blokowanie się żuchwy po szerokim otwarciu.
Towarzyszące dolegliwości bólowe mają różną formę. Mogą to być bóle w okolicy uszu, często mylone z bólem ucha lub zęba. Pacjenci mogą również odczuwać promieniujące bóle głowy, przypominające migrenę lub napięciowe bóle głowy. Mięśnie żucia (badane wewnątrz ustnie przez lekarza, a zewnątrzustnie wyczuwalne w okolicy kąta żuchwy – tył policzka) są bolesne przy palpacji, czyli podczas ucisku, a czasami również bolą same z siebie. Dodatkowo mogą występować dolegliwości bólowe podczas skrajnych ruchów – w trakcie szerokiego otwierania ust, ziewania, śpiewania itd.
Przyczyny dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych
Przyczyn zaburzeń w stawie skroniowo-żuchwowym może być wiele, a u części pacjentów wręcz niemożliwe jest określenie konkretnego powodu. U osób młodych najczęstszymi przyczynami są stres powodujący nawykowe zgrzytanie zębami, złe nawyki i wady zgryzu. Wśród złych nawyków można wymienić między innymi zbyt częste żucie gumy do żucia. Wady zgryzu natomiast skutkują nieprawidłowymi obciążeniami mięśni żucia, powodującymi ich wzmożone napięcie i zaburzenia w stawach skroniowo-żuchwowych.
U osób starszych jedną z częstszych przyczyn są nieuzupełnione braki międzyzębowe. Błahy dla pacjenta brak jednego zęba znacznie zmienia ustawienia i obciążenia zębów w zgryzie. W wyniku tego zmianom ulega codzienne funkcjonowanie stawów, a od tego już bardzo krótka droga do wystąpienia zaburzeń.
Leczenie dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych
Leczenie zaburzeń stawów skroniowo-żuchwowych jest trudne i nie zawsze przynosi zamierzony efekt. W związku z tym jego celem jest przynajmniej zmniejszenie nasilenia objawów. Bardzo ważna podczas leczenie jest praca wykonana przez samego pacjenta. Eliminacja szkodliwych nawyków to podstawa sukcesu leczenia.
- Pacjent nie powinien w ogóle żuć gumy do żucia,
- Powinien unikać twardych pokarmów, szczególnie tych wymagających szerokiego otwarcia jamy ustnej (jabłka jeść wcześniej pokrojone, unikać chrupiących bagietek itd.).
- Podczas ziewania chory powinien kontrolować, by zbyt szeroko nie otwierać jamy ustnej.
- Dodatkowo zalecane są różne techniki relaksacyjne mające na celu obniżenie stresu w życiu codziennym. W celu ochrony zębów przed starciem oraz w celu zmniejszenia napięcia w mięśniach żucia zalecane są tak zwane płytki relaksacyjne, które pacjent zakłada pomiędzy żeby górne i dolne na noc.
W przypadkach, kiedy przyczyną zaburzeń w stawach skroniowo-żuchwowych są obecne wady zgryzu jedynym skutecznym leczeniem będzie przeprowadzenie leczenia ortodontycznego. Podobnie u osób z brakami międzyzębowymi. Konieczne u nich jest wykonanie uzupełnień protetycznych w celu przywrócenia prawidłowego funkcjonowania stawów. Lekarze często wykonują również bardziej skomplikowaną analizę zgryzu mającą na celu stwierdzenie jak dokładnie powinna być położona żuchwa względem szczęki i co stanowi przyczynę dolegliwości. Po takim badaniu w celu pełnego leczenia konieczne może być wykonanie deprogramacji mięśniowej – odzwyczajenie mięśni od poprzedniej sytuacji zgryzowej, w której były zbyt napięte.
